De tijd is een fantastisch fenomeen. Hoe leef je in de tijd die onherroepelijk verstrijkt? We zijn generaties lang onderweg in de tijd, maar waarheen? Velen verlangen terug naar een sereen voorgesteld paradijselijk begin en hebben de neiging onze tijd te bestempelen als een tussentijd.
De tijd heeft ons volledig in de greep. Is dat altijd zo geweest? Ooit geweten dat de Aboriginals een andere tijdsbeleving hebben? Of de Hopi-indianen?
Komt er een 'eind der tijden' en hoe ziet dat eruit?
Neem één week de tijd. Laat u meevoeren op een geestelijk avontuur door twee grootmeesters in het denken over de tijd: Hans Achterhuis en Petran Kockelkoren.
Hannah Arendt, Odysseus, Nietzsche, Georges Bataille, Kierkegaard en andere denkers komen in deze tijdreis voorbij en zullen uw kijk op de tijd voor eeuwig veranderen.
Bekijk hieronder de video van Hans Achterhuis en Petran Kockelkoren.
Hoe kunnen we in het moment aanwezig zijn als we tegelijkertijd uit het raam hangen met de blik op vroeger of later gericht? Hoe kunnen we de wegtikkende tijd verzoenen met het opgaan in het ogenblik? Kan dat wel, helemaal in het heden leven?
Al in 2003 filosofeerde Hans Achterhuis in het boekje 'Werelden van tijd' over tijd en tijdsdruk in relatie tot het thema globalisering. Hij eindigde zijn beschouwing met een 'Pleidooi voor selectieve vertraging' zodat er met de tijd kan worden omgegaan als een meer bewuste belevenis. Deze cursus kan worden gezien als een voortzetting daarop, waarbij de filosoof Petran Kockelkoren nieuwe invalshoeken introduceert.
Beide docenten zullen niet hameren op de race tegen de klok en corrigerende onthaasting. Ze gaan veeleer op zoek naar andere bronnen, waaruit we kunnen leren hoe we grip op de tijd die verglijdt kunnen krijgen, en zonder allesoverheersende angst in het nu kunnen leven.
Petran Kockelkoren zegt het zo:
‘Mindfulness heeft de belofte te kunnen leven in het heden; samen te vallen met je tijd. De filosofie heeft die belofte helemaal niet. Je kunt niet samen vallen met je tijd. Je kunt wél leren met je 'niet samen vallen' samen te vallen. Je te verzoenen met je eigen gebrekkelijkheid. Als je dat geleerd hebt ben je een illusie armer, maar een wereld rijker!‘
Hans Achterhuis vult aan:
'Heel spannend is de idee van het einde der tijden waarmee we nu weer bevangen zijn. Juist op Kreta, midden in de Middellandse Zee kun je mooi zien wat er in het verleden gebeurd is als dingen gaan schuiven, maar vooral ook welke nieuwe dingen er dan ontstaan'.
Het zal dus geen cursus zijn die ‘Levenskunst’ als onderwerp heeft, maar u prikkelen te kijken naar ‘andere tijden’ en van daar uit bewust in het nu te staan: de droomtijd, de volheid des tijds, de diepe tijd van archeologische zelfverankering, eschatologische tijd (het einde der tijden, religieus of profaan), messiaanse tijd en utopische tijd.
Deze in eerste instantie ondoorgrondelijke termen zullen blijvend van betekenis voor u worden.
Napraten met Petran Kockelkoren op het terras van Villa Dio Petres
Werkvormen
In tegenstelling tot eerdere cursussen met deze filosofen is er meer ruimte ingebouwd voor discussie en terugblik op vastgestelde momenten. Daarnaast zullen essentiële teksten in close reading worden behandeld om het optimale begrip ervan te bevorderen. Deze teksten en vele andere zullen in een uitgebreide reader ruim van tevoren worden toegestuurd.
In bovengenoemde zin zal deze cursus meer een interactieve cursus worden dan de voorgaande.
Hoewel Hans en Petran ‘het inspirerende recht’ houden om al denkende en discussiërende enige mate af te wijken van het oorspronkelijke programma, zal de reader de leidraad voor de colleges vormen.
De colleges worden meestal op Villa Dio Petres (de cursuslocatie) gegeven. Maar soms ook op een mooie en relevante buitenlocatie.
Les buiten
Lesonderdeel over De Tijd in de prachtige vallei van Katharo.
De vallei van Katharo is een bijzondere vallei. Daarover vertelt deze video. U krijgt daar een lesonderdeel en een authentieke Kretenzische lunch aangeboden. De video wordt gepresenteerd door Hans Rutten, één van de twee initiatiefnemers van de Academie op Kreta.
Wanneer?
U bent welkom op Kreta van 3 tot en met 9 juli 2016.
Prijs
De prijzen zijn vanaf € 1.280,-- per persoon bij twee personen op een tweepersoonskamer tot € 1.406,-- per persoon bij één persoon op een tweepersoonskamer. Dit is voor een (bijna) geheel verzorgde week, exclusief vlucht. De prijs voor de transfers van en naar Heraklion is € 35,-- enkele reis, per persoon.
Op de genoemde prijs krijgt u een lastminute korting van € 150,-- p.p.!
Download een pdf-document voor de exacte prijzen, voorwaarden en meer informatie over uw verblijf.
Groepsgrootte
Aantal deelnemers: minimaal 8, maximaal 16.
Hans en Petran waren in 2014 en 2015 al op Kreta.
Petran Kockelkoren en Hans Achterhuis hebben in juli 2014 op Kreta een wetenschappelijke kruisbestuiving zonder weerga tentoongespreid. Voor de gasten betekende het een spannende expeditie naar de oorsprong van ons denken: de mythische bronnen van de filosofie. Lees in het gastenboek hoe de gasten dat zelf beschrijven.
De cursus van 2015, 'Filosofie van de gevoelens', behandelde een meer diepzinnig en minder concreet onderwerp. De cursus in 2016 zal weer meer aansluiten bij de vragen die leven in onze huidige tijd. Er wordt bovendien een uitgebreide reader samengesteld. Ook zijn momenten met 'close reading' ingebouwd.
Het weekprogramma in het kort
(download hier de uitgebreidere toelichting in een PDF document)
Zondag
16:00 uur
U bezoekt de cursuslocatie, en maakt kennis met elkaar en de docenten. Er volgt een korte presentatie over het wezen van Kreta waarna u de gezamenlijke maaltijd gebruikt.
Maandag
09:00 – 13.00 uur: Introductie
De betekenis van een mytische tijdsbeleving voor onze moderne maatschappij.
Wat leert de tijdbeleving van de Aboriginals (Whorf), en die van de Hopi-indianen (Bruce Chatwin) ons. Via Nietzsche (Safranski) wordt getracht hier een antwoord op te vinden. (Petran Kockelkoren)
Aan de hand van de ideeën van Hannah Arendt wordt aangetoond hoe deze mytische tijdbeleving nog steeds, onbewust, onze houding t.a.v. tijdbesteding mede bepaalt. (Hans Achterhuis)
Lunch op eigen gelegenheid en vrij van 13.00 tot 17.00 uur.
17.00 uur: gezamenlijke terugblik en op de ochtend, met aansluitend diner.
Dinsdag
9.00 – 13.00 uur: Bataille en de utopische tijd
Hoe kunnen we de dictatuur van het planmatige bestaan breken?
George Bataille: Er is geen terugkeer naar het aangenomen paradijs van de aanvang mogelijk. We verzinnen tot onze eigen geruststelling allerlei holistische herkomstmythen, maar het verdient aanbeveling om die kritisch tegen het licht te houden. (Petran Kockelkoren)
Hans Achterhuis onderneemt een eerste verkenning en legt een relatie met het handelingsbegrip van Arendt.
13.00 uur: vertrek naar de paradijselijke ‘Oropedio Katharou’
Hier wordt de lunch, bereid op houtvuur, wordt geserveerd.
Aansluitend een gezamenlijk gesprek na een voorzet van Hans Achterhuis.
Katharo: een historisch of utopisch paradijs?
U bent om circa 17.30 uur weer in uw pension, waarna diner en avond vrij zijn te besteden.
Woensdag
9.00 – 13.00 uur: Het einde de tijden, Kierkegaard
De relatie tot de seculiere utopie.
Kierkegaard probeert een weg uit te stippelen naar de beoogde verzoening van eeuwigheid en tijd binnen het ene mensenleven. Hij werd de vader van het religieuze existentialisme. Zijn filosofie van de tijd beïnvloedde Heidegger en Sartre. (Hans Achterhuis)
13:00 uur: lunch, waarna u vrij bent. Het diner gebruikt u op eigen gelegenheid.
Donderdag
9.00 - 10.30 uur: De tussentijd.
Is onze moderne tijd een overgang naar het paradijs?
We verlangen terug naar een sereen voorgestelde oertijd en naar het opnieuw intreden van een paradijselijke begin, en hebben de neiging onze tijd te bestempelen als een tussentijd.
Wat gebeurt er in tussentijden? Als in het oog springend voorbeeld bekijken we de oriëntaliserende periode in Griekenland en met name op Kreta (8e eeuw B.C.).
We lezen samen uit het boek van Walter Burkert ‘The Orientalizing Revolution’ de eerste helft van hoofdstuk 1. (Petran Kockelkoren)
10.30 uur: vertrek voor een omzwerving over Oost-Kreta
11.30 uur: College onder één van de oudste bomen van Kreta
Odysseus, Exodus, de Wandelende Jood, De Vliegende Hollander, Moby Dick, de huifkartrek naar het Wilde Westen: het gaat telkens om een eindeloos uitgestelde thuiskomst of vervulling. We zijn generaties lang onderweg, maar waarheen? (Hans Achterhuis)
Aansluitend lunch in de vorm van een picknick
15.30 uur: aankomst in Mochlos, met gelegenheid om te zwemmen
17.00 uur: gezamenlijke nabeschouwing: Kan de listige Odysseus de gids zijn voor een juiste houding in de tussentijd? Kan hij thuis blijven bij zijn hervonden vrouw Penelope?
18.30 uur: diner aan zee.
Vrijdag
9.00 – 13.00 uur: De toekomstige tijd.
Verschillende vormen van tijd botsen en schuren met elkaar. Soms is er zelfs sprake van ‘Tijdoorlogen’. Hoe moeten we daar mee omgaan?
Slotbijeenkomst met Hans Achterhuis en Petran Kockelkoren. De tijd van de evolutie is eindeloos lang en heeft een open toekomst. Wat zijn de drijfveren van de evolutie? Waar leidt de biologische ontwikkeling heen?
We komen te spreken over ‘de tijd van de evolutie’ en de toekomstige tijd, over Sisyfus en Orpheus, over de prieelvogel van Rothenberg en de ‘survival of the beautiful’! Er wordt teruggekomen op de Hopi-indianen en de visie van Arendt. De cirkel is rond.
Na de lunch vrij van 14.00 – 17.00 uur
17.00 uur
Film: Solaris van Andrej Tarkovsky in de remake van Soderberg met Nicholas Cage.
Aansluitend vindt het afscheidsdiner plaats in een traditioneel restaurant in Kroustas.
Zaterdag
Na het ontbijt wordt u op de dag en het tijdstip dat u wenst naar de luchthaven van Heraklion gebracht.