Frits de Lange verrast met een studieuze week over een bijzondere denker: Jezus van Nazareth. Wie was die man? Nog maar één plaats beschikbaar.
Zijn cursusweken hebben altijd veel betekend voor de gasten. In 2017 trok Frits de Lange veel aandacht met zijn boek 'Heilige onrust. Een pelgrimage naar het hart van religie’. Vooral in Trouw-kringen maakte het de tongen los. Hij is ooit theologie gaan studeren omdat hij wilde weten “hoe het precies zit met dat geloof”. In deze cursus begint hij aan een nieuwe etappe in zijn pelgrimage.
Frits de Lange
Je bent welkom van 2 tot en met 8 september 2018.
Past deze cursusweek bij jou?
Deze week is bedoeld voor mensen die met traditionele beelden van Jezus zijn opgevoed en daar afstand van genomen hebben, maar ook voor hen die historische interesse hebben in deze figuur die zo’n enorme invloed gehad heeft op de wereldgeschiedenis.
Dit is geen cursus voor mensen die willen blijven hangen in de traditie. Het portret van Jezus van Nazareth is in de loop der eeuwen overschilderd met dikke lagen vernis, een mix van kerkelijke dogma’s en religieus volksgeloof. Maar wie is de mens daarachter? Wie was die joodse man Jezus? Wat weten we echt van hem? Waar stond hij voor? Waarom moest hij dood? En wat moeten we vandaag met hem aan?
Met hem begon de jaartelling...
Hij wordt de Zoon van God genoemd, de Verlosser. Hij wordt beschouwd als de stichter van het christendom, dat een onuitwisbaar stempel op onze geschiedenis drukte. Met hem begon onze jaartelling. Honderden miljoenen gelovigen aanbidden hem vandaag wereldwijd. Maar wie was hij werkelijk?
Jezus van Nazareth. Een rondtrekkende prediker die tragisch aan zijn eind kwam.
Al snel werd hij voorwerp van religieuze mythevorming en vrome devotie, na drie eeuwen was hij een hemelse figuur, ‘zittend aan de rechterhand van de Vader’. Hij raakte ondergesneeuwd onder dogma’s die velen vandaag niets meer zeggen.
Een scherper beeld van een denker en doener
In deze week gaan we op zoek naar de mens Jezus, geholpen door het kritische onderzoek van de moderne Bijbelwetenschap. We weten niet zo gek veel van de historische Jezus, maar genoeg om mateloos door hem geboeid te raken. Zijn parabels en aforismen intrigeren en choqueren. Zijn radicale ethiek confronteert ons met onszelf. Zijn wijsheid inspireert ons. Deze joodse rabbi bedreef filosofie zoals de Griekse Cynici dat deden: wijsheid in de vorm van een performance. In deze week proberen we een scherper beeld te krijgen van Jezus van Nazareth als denker en doener. Hopelijk lukt ons dat; is Jezus niet te belangrijk om aan fundamentalisten te worden overgelaten?
Jezus, gekleed en gepositioneerd als cynisch filosoof (Museo Nazionale Romana)
WEEKPROGRAMMA
zondag
Om 16.00 uur start het programma met een wederzijdse kennismaking, een schets van de week en een korte presentatie over Kreta. Aansluitend dineren we samen.
maandag
De weg terug naar Nazareth
9.00 - 13.00 uur: Villa Dio Petres
Op deze eerste dag volgen we de weg terug naar Nazareth. Hoe komen we zo dicht mogelijk op de huid van de mens Jezus? De belangrijkste bron daarvoor is de Bijbel, het Nieuwe Testament. We leggen het boek op de ontleedtafel van de historische wetenschap en geven een reconstructie van zijn ontstaansgeschiedenis. We ontdekken dat de evangeliën geen ooggetuigenverslagen zijn, maar theologische constructies, decennia na de dood van Jezus geschreven. En dat er ook andere bronnen bewaard zijn uit de prille Jezusbeweging, die niet in de Bijbel zijn opgenomen: gnostische, apocriefe evangeliën, zoals het evangelie van Thomas.
13.00 uur: lunch op eigen gelegenheid
18.00 uur: film en diner op Villa Dio Petres
dinsdag
Wat weten we werkelijk van Jezus?
9.00 - 13.00 uur: Villa Dio Petres
Er wordt al een kleine drie eeuwen wetenschappelijk onderzoek gedaan naar “de historische Jezus”. Albert Schweitzer maakte in 1906 een eerste balans ervan op, en schetste Jezus als een apocalyptische profeet. Hij meende toen dat we nooit dichter op de echte Jezus zouden kunnen komen en besloot arts te worden in Lambarene. Na WO II werd de zoektocht toch weer opgestart, onder meer door de ontdekking in 1945 van onbekende vroegchristelijke geschriften in Nag Hammadi. In 1985 richtte Robert W. Funk het Jesus Seminar op, een club van vijftig wetenschappers die toch antwoord probeerden te geven op vragen als:
Wat heeft Jezus werkelijk gezegd? Wat heeft hij werkelijk gedaan? Waarom werd hij gekruisigd? Waarom ontstond er na zijn dood een Jezusbeweging? De verrassende resultaten van dat onderzoek staan op deze dag centraal.
Lunch in restaurant in Kroustas
Facultatief: een bijzondere wandeling door het Historic Park bij Kroustas (1,5 uur lopen).
Oerbos bij Kroustas
17.00 uur: borrel op Villa Dio Petres
Uitleg over het labyrint.
Diner op eigen gelegenheid
woensdag
Jezus, de zwervende stand-up-philosopher
We gaan vandaag zwerven door Oost-Kreta en vertrekken vroeg.
8.30 uur vertrek naar het Tholos- strand bij Kavousi voor het zelf maken en lopen van het labyrint.
Het maken van het labyrint
Aansluitend kunnen we daar zwemmen.
12.00 uur: College deel 1 bij de oudste boom van Kreta.
In zijn gelijkenissen en aforismen (diepzinnige one-liners) is Jezus uniek. Hoe bekend hij precies was met het Griekse denken weten we niet. En toch, als rondreizende wijsheidsleraar had zijn optreden veel gemeen met dat de cynische filosofen (van het Griekse kunikos = hond), die in het spoor van Socrates overal waar zij kwamen mensen aan het denken zetten.
Diogenes (in de ton!) is wel de bekendste onder hen. ‘Ze zien af van bezit, huwelijk en zorg voor het levensonderhoud; ze zien God als vader voor heel de mensheid en niet voor een eigen volk of religie; ze helpen mensen vrij te worden; ze bevelen de naastenliefde aan en willen vrede stichten; ze wijzen vergelding af en zijn bereid daarvoor te lijden; ze gaan onbevangen om met traditionele religieuze geboden en gebruiken’, schrijft Bernard Lang, een Duitse bijbelwetenschapper, die een overtuigend boek over deze verwantschap schreef, Jesus, der Hund (2011). We nemen het op deze derde dag als vertrekpunt. Ook Jezus was blijkbaar zo’n stand-up-philosopher, een zwervende querulant zonder vaste woon- en verblijfplaats.
De oudste olijfboom van Kreta
Picknick
14.00 uur: vertrek naar het plaatsje Mochlos aan zee.
Mochlos
Daar is gelegenheid om even niks te doen of te zwemmen.
17.00 uur
College deel 2.
18.30 uur: diner aan zee in Mochlos
donderdag
Als een lelie op het veld: de ethiek van Jezus.
9.00 - 13.00 uur: Villa Dio Petres
De ethiek van Jezus lijkt onmogelijk na te volgen. Heb je naaste lief als jezelf, dat is tot daaraan toe, maar je vijanden liefhebben? Iemand die je op de ene wang slaat ook de andere toekeren? Zorgeloos leven als leliën op het veld en vogels in de lucht? Iemand niet één keer vergeven, maar zeventig maal zeven? Het lijkt een ethiek voor watjes en doetjes. Een slavenmoraal, oordeelde Friedrich Nietzsche. Jezus’ ethiek – en haar ontregelende effect op de westerse filosofiegeschiedenis - staat op deze dag centraal.
13.00 uur: vertrek naar de vallei van Katharo.
De hooggelegen vallei van Katharo, wat zuiver betekent, heeft een heel eigen sfeer en een bijzondere geschiedenis. Op een houtvuur wordt daar een zeer authentieke Kretenzische lunch voor je bereid.
Om 17.00 uur keren we huiswaarts.
Diner op eigen gelegenheid.
vrijdag
Shine, baby, shine!
9.00 - 13.00 uur: Villa Dio Petres
Op de laatste cursusdag maken we de balans op. Is de Jezus die we de afgelopen week ontmoet hebben nog van betekenis voor het derde millennium, of is zijn houdbaarheidsdatum na 2000 jaar christendom gepasseerd? Kun je geloven en meedoen in de kerk, ook als je hem niet als God aanbidt? ‘Maak je niet druk over wat je eet of over je kleren, zoek liever het Koninkrijk van God’, zei Jezus en leefde er blijkbaar ook naar. Hij leefde als een zon die niks van zijn warmte terugverwacht, schrijft Don Cupitt, een rebels Brits theoloog, in zijn boek Jesus and Philosophy. “Shine, baby, shine!” Kun je, wil je zo wel leven?
13.00 uur: lunch en afsluiting op Villa Dio Petres
19.00 uur: afscheidsdiner in restaurant Paradosiako in Agios Nikolaos
zaterdag
Na het ontbijt is de week ten einde.
Datum
Je bent welkom van 2 tot en met 8 september 2018.
Prijzen
De prijzen zijn vanaf € 1.229,-- per persoon bij twee personen op een tweepersoonskamer, € 1.280,-- voor een eenpersoonskamer en € 1.340,-- per persoon bij één persoon op een tweepersoonskamer. Dit is voor een (bijna) geheel verzorgde week, exclusief vlucht. Er worden geen boekingskosten in rekening gebracht. Lees hier meer over ons prijsbeleid.
De prijs voor de transfers van en naar Heraklion is € 35,-- enkele reis, per persoon. Er gaat ook een bus van de luchthaven van Heraklion naar Agios Nikolaos.
Weet je nog niet of je de transfers wilt of dat je de bus neemt? Je kunt de transfers ook later bijboeken (tot 2 maanden voor aanvang van de cursus).
Een exclusieve week voor een beperkte groep
Het minimaal aantal deelnemers voor deze cursus is 8, het maximum is circa 16 deelnemers.
Gastenboek
Lees de ervaringen van eerdere gasten in de gastenboeken van Frits de Lange van 2017, 2016, 2015, 2014, 2013.
Wie is Frits de Lange?
Lees hier meer over Frits de Lange.