Een bijzondere cursus over moreel leiderschap voor leiders, managers en bestuurders.
In deze cursus 'Leiderschap en Filosofie' met André Wierdsma en Joep Dohmen, komen de werelden van co-creërend organiseren en veranderen én filosofie bij elkaar.
Je bent verantwoordelijk voor de effectiviteit van de organisatie en de kwaliteit van de samenwerking. Je moet balanceren tussen ruimte laten én begrenzen, tussen zelfsturing én aanspreken op resultaten. Je inspireert én hebt de moed te corrigeren om de koers en de afgesproken waarden te bewaken. Hoe beslis je als meningen botsen? Vanuit welke morele horizon werk je? Je wilt eerlijk zijn, maar eerlijkheid is niet altijd rechtvaardig. Hoe bewaak je de menselijke maat?
De praktische filosofie van levenskunst biedt een rijke en eeuwenoude bron van oriëntatiepunten en inzichten voor managers en bestuurders. Geef je eigen leven vorm op basis van doorleefde opvattingen en waarden én krijg inzicht in je rol in je organisatie.
Je bent welkom van 12 t/m 18 september 2021
Ben jij een manager of bestuurder met verantwoordelijkheid voor de samenwerkingscultuur in je organisatie? Loop je dan wel eens tegen de vraag op hoe je vorm geeft aan die verantwoordelijkheid zonder ontrouw te worden aan jezelf of je principes? Weet jij altijd waar je voor staat? Kun je op moeilijke momenten koers houden? Laat je voeden met belangrijke ervaringsverhalen uit de wereld van de praktische filosofie en organisatiekunde en door de persoonlijke adviezen van beide hoogleraren. Kennis van organisatiekunde of filosofie is meegenomen maar niet strikt noodzakelijk. Wel ervaring op de werkvloer!
Het resultaat
- nieuwe, betere en scherpere inzichten in jezelf én je toegevoegde waarde als leider;
- een samenhangende visie op samenwerking op basis van respect en vanuit een win-win perspectief;
- handvatten om dilemma’s en paradoxen beter hanteerbaar te maken;
- heldere uitdagingen om je leiderschap verder te ontwikkelen en anderen te inspireren.Van succesvol naar betekenisvol leiderschap
De werelden van de praktische filosofie en levenskunst (prof. dr. Joep Dohmen) én co-creërend organiseren en veranderen (prof. dr. André Wierdsma) komen bij elkaar en vormen samen een krachtige inspiratiebron.
De cursuslocatie Villa Dio Petres
Het tempo waarin beslissingen genomen moeten worden neemt toe, terwijl de complexiteit en onzekerheid groot is. Vaste vormen worden vloeibaar. Organisaties worden meer en meer netwerken. Flexibiliteit wordt steeds belangrijker om economische weerbaarheid te realiseren. Binnen organisaties wordt steeds meer de logica van de markt gehanteerd. Wat is de impact die deze ontwikkelingen hebben op zowel het zakelijke als het privé domein? Hoe gewenst is dit? Veerkracht en vitaliteit zijn cruciaal maar de kwaliteit van samenwerking hangt sterk af van onderlinge betrokkenheid. Als leider is het je verantwoordelijkheid om de samenwerking te organiseren en steeds opnieuw waarde toe te voegen. Hoe houd je koers als wendbaarheid gevraagd wordt? Waar sta je voor?
André Wierdsma (tweede van links)
Een cursus leiderschap over deugden en vrijmoedig spreken
Leidinggeven aan anderen vraagt dat je je eigen leven proactief vormgeeft door goed voor je zelf te zorgen. Van leiders mag verwacht worden dat ze dienen én deugen. Dienen doordat ze zich inzetten voor een systeem dat ‘groter’ is dan henzelf. Deugen omdat ze in de wijze waarop samenwerken vorm krijgt, als rolmodel functioneren. Leiderschap vraagt om vrijmoedig spreken en koers vanuit eigen opvattingen en waarden. Dit vraagt een doorleefd inzicht in de waarden die leidend zijn bij de invulling van het eigen levensproject.
Als de ontmoeting ontbreekt in de relatie, verliest de leider zijn gezag.
De praktische filosofie van levenskunst biedt een rijke bron van oriëntatiepunten en inzichten in hoe dilemma’s hanteerbaar gemaakt kunnen worden. Bovendien reikt zij een begrippen-kader aan dat helpt om verantwoorde en zinvolle keuzes te maken.
Het dominante management-vertoog op basis van maakbaarheid en controle vraagt dringend om aanvulling. Het co-creërend organiseren en samenwerken is verankerd in opvattingen rond begrensde autonomie. Uitgangspunt is ruimte én respect voor vakmanschap. Begrenzing op basis van gedeelde doelen en waarden. Begrenzing op basis van co-creatie, biedt ruimte. Zelfsturing, zonder heldere afspraken, resulteert vaak in onzekerheid en afhankelijkheid. Op paradoxale wijze kan dat tot ongewenste afhankelijkheid van de leiding resulteren.
Heb jij als bestuurder de morele moed en emotionele rijpheid om je plek te durven nemen?
Hoe creëer je als leidinggevende of senior professional een context waarbinnen medewerkers worden uitgedaagd én worden ondersteund? Vanuit welke morele horizon geef jíj vorm aan je verantwoordelijkheid? Welke waarden of deugden zijn voor jou essentieel? Hoe hanteer je de verschillende perspectieven van belanghebbenden binnen de organisatie? Welke opvattingen over mensen en samenwerken zijn sturend in jouw optreden? Hoe combineer jij co-creatie met transparante inzet van macht? Heb jij de morele moed en emotionele rijpheid om je rol goed te kunnen spelen? Hoe bepaal je richting in je privé leven én in je rol als leidinggevende?
Deze vragen zijn leidend in een week waarin reflectie, dialoog en wederzijdse inspiratie centraal staan. De intensieve cursus biedt inzichten en handvatten voor nieuwe handelingsperspectieven. De kwaliteit van de docenten en deelnemers, de ruimte voor dialoog en verdieping én de locatie van de cursus zijn uniek. Deelname is een investering in je wens levenskunst en persoonlijke vormgeving te koppelen aan je rol in de organisatie.
De aanpak van de cursus Leiderschap en Filosofie
De cursus verloopt volgens een ritme van interactieve inleidingen, individuele reflectie, onderlinge consultatie, filmbespreking en dialoog.
Het ontwerp van de week biedt ruim voldoende ruimte voor de vertaalslag naar het eigen leven en de eigen functie. Elkaars ervaringen met de dilemma’s van leidinggeven maken het gebodene juist concreet. Persoonlijke adviezen kunnen deel uit maken van de week.
De omgeving nodigt uit om te vertragen en vragen te behandelen waaraan je in de hectiek van alledag vaak onvoldoende aan toe komt. Het programma is inhoudelijk pittig, met bijna alle dagen vier colleges overdag en een avondprogramma met een reflectief karakter: dialoogsessies en/of filmbesprekingen. Met filmfragmenten wordt een thema indringend zichtbaar gemaakt.
Voorbeeldgedrag is de enige top-down strategie die echt werkt.
Lees de reviews van de cursussen in 2016 en 2017, 2018 en 2019.
In het gastenboek krijg je een goed beeld van de vele cursisten die je zijn voorgegaan. Ga hier naar het gastenboek van André Wierdsma en Joep Dohmen van 2016 tot en met 2019.
Een paar voorbeelden:
Ik heb deze week een spons mogen zijn, alleen maar leren, reflecteren, denken. Daar ben ik heel dankbaar voor. De plek en de verzorging zijn fantastisch! Ik dacht van te voren, waarom niet gewoon in Lunteren. Maar de plek heeft wel degelijk veel toegevoegde waarde op mijn reflectie en bezinning gehad.
Berni Drop
Deze week heeft mij nieuwe aanknopingspunten geboden voor mijn persoonlijke ontwikkeling in relatie tot mijn effectiviteit en werkplezier. Waarom ben ik goed in het één en moet ik het ander verder ontwikkelen en hoe kan ik daarmee een begin maken?
Robert Zaal
De aandacht van Hans en Jacques tilde deze training naar boven. Wat een afstemming op de inhoud! André en Joep zijn in hun samenspel een prachtig voorbeeld voor professioneel ontwikkelen, nieuwsgierigheid en een scherpe blik. Zij hebben een programma van colleges neergezet dat mij uitdaagt en zin geeft.
Willeke Rijkers
Ben diep geraakt. Deze week heeft me laten ruiken aan diepe wijsheid en ik heb geproefd hoe het zou kunnen zijn om die wijsheid toe te passen. De week was een prachtige kleurrijk gedekte tafel vol lekkernijen waar het tafelkleed overheen lag. Ik mocht steeds een tipje van het kleed optillen en gulzig naar het eten kijken, een hapje nemen en verlangen naar meer!
Simone Fredriksz
Ik zal nooit het college van Joep Dohmen vergeten op de agora van Lato! Het gaf mij een gevoel van verbondenheid met onze achterliggende historie.
Mij heeft het geïnspireerd om duidelijker stelling te nemen en keuzes te maken. Keuzes die op zichzelf niet goed of fout zijn, maar keuzes die verbonden zijn met de waarden die ik vanuit leiderschap essentieel vind.
Jan Houben
Voor mij betekende deze week een belangrijk moment om richting te kunnen kiezen bij de tweesprong die momenteel op mijn pad ligt. Het gaf me de bagage om de afslag te kunnen nemen en de reis aan te vangen.
Martin Gordens
Video
Bekijk hieronder het videoverslag van de cursus van 2016.
Vraag de universiteits-afscheidsrede van André Wierdsma aan
In zijn emeritaatsrede reflecteert André Wierdsma op uitdagingen voor leiders die waarde willen creëren voor alle betrokkenen. Hoe doe je dat in een tijd die wordt getypeerd als vloeibare moderniteit vanwege de toenemende tijdelijkheid en flexibilisering? Het is een pleidooi voor een cultuur van vrijmoedig spreken en ondersteunend moreel leiderschap. Stuur een mail naar info@evdaimonia.com en we sturen het je graag digitaal toe.
De cursuslocatie is Villa Dio Petres
Villa Dio Petres bevindt zich nabij de dorpen Kroustas en Kritsa op Oost-Kreta, en is genoemd naar het landgoed waarop het staat en dat al eeuwen Dio Petres (twee rotsen) heet. De cursuslocatie ligt zeer rustig en biedt een adembenemend uitzicht over de bergen en de baai van Mirabello. Villa Dio Petres ligt hoog, waardoor je altijd geniet van de koelte.
Villa Dio Petres
Bij deze cursus hoort een reader
Voorafgaand aan de cursus krijgen de deelnemers een reader thuis gestuurd. Daarin staan (filosofische en andere) teksten die in de cursus behandeld zullen worden. Lezen van de reader biedt mogelijkheden om tot verdieping te komen in de dialoog.
Is deze cursus iets voor jou?
Deze cursusweek is bedoeld voor bestuurders, (interim)managers, leidinggevenden en senior staffunctionarissen. Voorkennis van filosofie of organisatiekunde is meegenomen maar niet nodig. In je werk heb je wel (mede)verantwoordelijkheid voor de vormgeving van de samenwerking in de organisatie. Je hebt daarin minimaal 10 jaar werkervaring.
In je huidige positie wordt je visie en je eigen optreden steeds bepalender voor de effectiviteit. Je rol vraagt dat je kleur bekent in de wijze waarop je dilemma’s hanteerbaar maakt in een specifieke context.
PE, DI en de Belastingdienst kunnen helpen de kosten te drukken
In het kader van ‘permanente educatie’ PE en ‘duurzame inzetbaarheid’ DI van mensen, bestaan er bij bedrijven en organisaties diverse regelingen om cursussen in te zetten voor je eigen ontwikkeling. Deze cursus staat niet op de standaardlijsten van PE en DI maar zou daar door je persoonlijke inzet wellicht onder geschaard kunnen worden.
Diverse belastinginspecteurs accepteren de cursuskosten van cursussen aan de Academie op Kreta als aftrekpost, zo is gebleken.
Vraag het artikel van André Wierdsma aan.
André Wierdsma verzorgde een hoofdstuk in het boek ‘Het juiste doen als niemand kijkt’ van Frank Peters. We sturen het je graag toe als pdf-document. Stuur een e-mail naar info@evdaimonia.com
WEEKPROGRAMMA
Let op: door overheidsregels met betrekking tot COVID-19 en vervoersbeperkingen kan dit weekprogramma missschien niet geheel zoals hier gepubliceerd, worden uitgevoerd.
Zondag
Vanaf 16.00 uur maakt u kennis met elkaar en met Joep Dohmen en André Wierdsma. U krijgt een korte presentatie over Kreta en het wezen van de Kretenser door de gastheren Hans Rutten en Jacques Poot. We gebruiken samen de maaltijd.
Maandag
Thema: Leiderschap in de nieuwe wereld
Locatie: Villa Dio Petres
09.00 - 10.30: André Wierdsma: Hoe het denken over organiseren en leiderschap verankerd is in verschillende cultuur’lagen’.
Een houtskoolschets van de ontwikkeling van onze cultuur. Cultuur als bedding voor ons denken over organiseren en leiderschap. Spanning tussen ‘systeem en leefwereld’ (Jürgen Habermas). Hoe organisaties weggroeien van hun ‘bedoeling/missie’. Spanning tussen het ‘shareholders’ en ‘stakeholders’ perspectief.
11.00 - 12.30: Vervolg André Wierdsma: Uitdaging voor leiders in een wereld van toenemende flexibilisering en tijdelijkheid.
Organiseren in de ‘vloeibare moderniteit’ (Baumann) die gekenmerkt wordt door snelle veranderingen, ambiguïteit, complexiteit en onzekerheid. Consequenties van flexibilisering voor de effectiviteit van samenwerking. Biedt een organisatie nog voldoende mogelijkheden voor moderne zelfontplooing van medewerkers? Beperkingen van het ‘agency’ denken en het ‘atomistische’ mensbeeld. Vitaal organiseren, wat vraagt dit van leiders ?
12.30 - 14.00: Lunchbuffet op Villa Dio Petres
14.00 - 15.30: Joep Dohmen: De tragiek van het neoliberalisme
In het moderniseringsproces zijn we in het westen – en in toenemende mate wereldwijd – opgeschoven van een traditionele naar een posttraditionele samenleving. Markt, media en technologische wetenschap hebben de dominantie van moraal en levensbeschouwing uit de traditie verregaand verdrongen. De neoliberale moraal van zelfbeschikking loopt echter momenteel tegen grenzen aan. Achtergrond en horizon van het modern leiderschap. Waar liggen de kansen en wat zijn de risico’s?
16.00 - 17.30: Vervolg Joep Dohmen: Filosofie, identiteit en leiderschap
Inleiding in de actuele praktische filosofie. Bespreking van het moderne mensbeeld in de filosofie met het oog op identiteitsvorming: hoe kunnen we onszelf vormgeven? Van wie/waarvan heb ik het meest geleerd? Wat is mijn speelruimte? Moderne Levenskunst en Bildung als holistisch model voor actueel leiderschap.
18.30 Villa Dio Petres: diner cinematographique. Film met gepaste onderbrekingen.
Dinsdag
Thema: Leiderschap tussen maakbaarheid en broosheid
Reis naar Lato
8.45 - 10.45: Joep Dohmen. Modern leiderschap: Ajax of Odysseus?
Kreta hoort tot de bakermat van de westerse filosofie. Op de archeologische site Lato krijgt u zicht op het ontstaan van de filosofie en de rol van de klassieke tragedie. U leert de twee hoofdrolspelers kennen, Ajax en Odysseus. Odysseus is de slimme Griekse held die Troje op de knieën bracht. Ajax is de machtige antiheld uit het gelijknamige drama van Sophocles. Deze twee archetypische figuren spelen de hoofdrol in de recente filosofie van het leiderschap (Paul Woodruff).
11.00 - 12. 30: André Wierdsma: De broosheid en complexiteit van samenwerken.
Het Dominant Rationele Model en de bijdrage van sociaal constructionisme (Berger & Luckman / Gergen / Weick). Waarnemen versus waarmaken. Betekeniscreatie en autopoïese (Maturana & Varela). Hanteren van broosheid van handelen (Hannah Arendt).
12.45 naar Katharo; aldaar lunch
Joep Dohmen leidt een groepsgesprek over kwetsbaarheid en emoties.
Woede is een belangrijke emotie, zowel van leiders als van volgers. Over de aard, het belang en de rol van woede lopen de meningen uiteen: is zij gevaarlijk of vruchtbaar? De filosofe Martha Nussbaum werd wereldberoemd door haar boek The fragility of goodness, waarin zij actief actorschap aanvult met een visie op kwetsbaarheid door lot, ambiguïteit en emoties. Wij evalueren haar recente visie op de emotie ‘woede’.
15.30 retour Villa Dio Petres
16.30 - 18.00: André Wierdsma: Leiderschap: de psychologische dimensie
Hoe existentiële angsten en behoeften zich manifesteren in organisaties. Psychologie van de verticale denkfiguur: dans tussen overdracht en tegenoverdracht. Plek en toegevoegde waarde van leiderschap. Leiderschap: de dynamiek van bewonderen en vrezen. De opgave van de horizontale denkfiguur: actorschap.
18.00 - 20. 00: Villa Dio Petres: Diner pensant
Woensdag
Thema: Relationeel leiderschap
Locatie Villa Dio Petres en Ammoudara
9.00 - 10.30: André Wierdsma: Constructief hanteren van verschil.
Organiseren op basis van co-creatie en Tijdelijke Werkbare Overeenstemmingen (TWO). De ‘machtsvrije’ dialoog en transparant machtsgebruik (Habermas en Hetebrij). Waarde van de minderheid. Impact van taal: verdubbeling, disciplinering en uitsluiting. Plek der Moeite. Weg van de Plek der Moeite en Terug naar de Plek der Moeite.
11.00 - 12.30: Joep Dohmen: Het belang van respectvolle omgangsvormen
Hoe gaan leiders en volgers met elkaar om? Is alles geoorloofd of ‘komen we er samen wel uit? Wat is het probleem van een respectvolle omgang met elkaar? En wat is eigenlijk zelfrespect? Over twee hachelijke kerndeugden van modern leiderschap: respect en zelfrespect. U leert de belangrijkste visies uit de recente filosofie kennen: Bieri, Honneth, Sennett en Woodruff.
12.30 - 16.00 Lunch en recreatie op locatie Ammoudara aan zee.
16.00 - 18.00 College Joep Dohmen en gesprek over het boek het Ajax-dilemma van Paul Woodruff.
Diner op eigen gelegenheid
Donderdag
Thema: Aspecten van vakmanschap
9.00 - 10.30. Joep Dohmen: Leiderschap en het belang van motivatie (willen).
Bij de vormgeving (Bildung/Levenskunst) van modern actorschap en leiderschap zijn reflectie, prudentie en oefening aan de orde. De kernfactor daarin is uiteindelijk MOTIVATIE. Vandaag over het belang van reflectie, motivatie en timing. Actuele bespiegelingen met name via Hannah Arendt, Bieri, Frankfurt en Taylor.
11.00 - 12.30 André Wierdsma: Vitaliserend organiseren: respect voor vakmanschap.
Leiderschap als het organiseren van samenwerking. Samenwerken en de mogelijkheden voor de moderne zelfontplooiing. Richard Sennett: “Respect is belangrijker dan vrijheid.” Organiseren op basis van begrensde autonomie. Balanceren tussen regels en uitzonderingen. Het juiste midden tussen universalisme en particularisme. Hoe worden waarden waar gemaakt? Praktijk van normatieve professionalisering (Kunneman). Moresprudentie.
12.30 - 14.00 Lunch in Kroustas
14.00 - 15.30 André Wierdsma: Leiderschap: uitdagen én ondersteunen
Hoe wordt je een ‘basiskamp’ voor je medewerkers? De balans tussen hechting en exploratie. Werkt u vanuit eigen kracht? Spreekt u anderen op hun kracht? Doorbreek de gijzeling van disfunctionele patronen: stap uit de dramadriehoek. Persoonlijke moed en emotionele rijpheid. Wat is uw morele horizon?
16.00 - 17.30 Joep Dohmen: Ars Retorica: het belang van verhalen en welsprekendheid. .
Elke leidinggevende presenteert regelmatig zijn visie aan zijn collega’s of een breed publiek in de vorm van een verhaal. De boekhandels liggen vol met Ted Talks, die natuurlijk teruggaan op de klassieke welsprekendheid van Aristoteles en Quintilianus. Maar hoe hou je echt een goed verhaal? Voorbeelden: Kennedy, Martin Luther King, Obama. Aansluitend een opdracht voor de avond.
17.30 - 19.00: Persoonlijke voorbereiding
1900 - 21.00: Villa Dio Petres. Diner parlant olv Joep Dohmen
Elke deelnemer houdt een korte tafelrede van omstreeks 5 à 7 minuten waarin deze zijn of haar visie op (een bepaald aspect van) modern leiderschap aan het gezelschap presenteert.
Vrijdag
Thema: Moreel leiderschap
9.00 - 10.30: Villa Dio Petres
Joep Dohmen: Modern leiderschap tussen macht en moraal
Veel vormen van traditioneel leiderschap waren toonbeelden van machtsuitoefening gebaseerd op charisma en willekeur. Onder invloed van de modernisering en democratiseringsprocessen moeten leiders telkens opnieuw hun gezag legitimeren. Van actuele gezagsdragers wordt moraal en respect voor personen verwacht, maar tegelijkertijd een voortrekkersrol. Waarop baseert de nieuwe leider zijn moreel gezag?
11.00 - 12.30: André Wierdsma: Moreel leiderschap
Hoe bouwt u als leider een samenwerkingspraktijk gebaseerd op waarden en ontwikkelt u een ‘organisatiegeweten’? Verschil tussen imago en reputatie. Leiders: dienen én deugen & inspireren én corrigeren. Morele moed en de kracht van vrij-moedig spreken (parrèsia).
12.30 - 14.00: Lunchbuffet Villa Dio Petres
14.00 - 16.00: Wat is de oogst van deze week?
Individuele reflectie, nagesprek en afscheid op Dio Petres
20.00 Slotdiner
Zaterdag
Ochtend: laatste ontbijt
Datum
Je bent welkom 12 t/m 18 september 2021.
Prijzen
De prijzen zijn
- € 3.285,-- per persoon bij twee personen op een tweepersoonskamer,
- € 3.395,-- per persoon bij alleen gebruik van een tweepersoonskamer,
Dit is een geheel verzorgde week inclusief zes overnachtingen en volledige verzorging (ontbijt, lunch en diner) op één maaltijd na. Alle vervoer tijdens de cursusweek wordt verzorgd. Ook tussen pension Argyro en de cursuslokatie (circa 5 minuten).
De prijs is inclusief:
- reader en/of boek;
- docenten;
- cursusmaterialen;
- 6 overnachtingen in een airconditioned kamer;
- 6 maal ontbijt;
- fulltime zorgvuldige begeleiding door een professionele kok;
- alle in het programma genoemde gezamenlijke picknicks, lunches en diners;
- gezuiverd water bij alle gelegenheden;
- koffie/thee, tafelwater, vruchtensappen en alcoholische dranken tijdens de door ons verzorgde gezamenlijke momenten en maaltijden;
- toegangskosten voor bezienswaardigheden in het programma;
- excursies naar bijzondere plekken;
- het dagelijks vervoer naar de Academie (Villa Dio Petres) vanuit pension Argyro;
- alle vervoer bij de excursies;
- incidenteel vervoer binnen de vrije momenten indien dit logistiek inpasbaar is;
- boekingskosten.
De prijs is exclusief:
- vluchten;
- 1 maaltijd;
- zelf bestelde frisdranken, vruchtensappen, koffie/thee en andere versnaperingen tijdens de maaltijden in restaurants of andere gelegenheden;
- persoonlijke uitgaven;
- annulerings- en reisverzekering.
Transfer van en naar de luchthaven Heraklion
We halen je op van (de luchthaven van) Heraklion en brengen je naar (de luchthaven van) Heraklion voor € 45,-- per persoon, enkele reis. Het is een rit van een uur. Een taxi kost € 75 à € 100 enkele reis. Je kunt ook de regionale bus nemen naar Agios Nikolaos. Die kost € 7,70.
Bij boeking krijg je alle verdere informatie.
Deelnemers betalen en regelen vluchten zelf.
Een exclusieve week voor een beperkte groep
Deze cursus gaat al door omdat het minimum aantal deelnemers al is bereikt. Het maximum aantal deelnemers is 16.
Wie zijn André Wierdsma en Joep Dohmen?
Lees meer over André Wierdsma en Joep Dohmen