Maarten van Buuren vertaalde de gezaghebbende studie ‘Marcus Aurelius en de Stoa’ van de Franse filosoof Pierre Hadot.

De ultieme reden om een cursusweek met Maarten van Buuren over de Stoa te organiseren. 

college op de patio van Villa Dio Petres 

In deze cursus 'Stoïsche filosofie' zal Maarten van Buuren de beginselen van de Stoa behandelen aan de hand van passages uit dit nieuw verschenen boek.

Maarten van Buuren: ‘De hele oefening rond Marcus Aurelius en de Stoa, heb ik mede gedaan als uitdieping van Spinoza in de richting van een nieuwe visie op Spinoza, vanuit het stoïcisme van Marcus Aurelius en Epictetus’.

De visie van Maarten van Buuren op Spinoza is daarom onderdeel van de cursus.

Je bent welkom van 21 tot en met 27 mei 2023

In deze cursus ontdekken we het gedachtengoed van de Stoa aan de hand van Marcus Aurelius en de Stoa van filosoof en Stoa-kenner bij uitstek Pierre Hadot. Hadot laat zien dat de hoofdlijnen van de filosofische stroming van de Stoa het best kunnen worden afgeleid uit de Aansporingen tot zichzelf, de richtlijnen tot gedrag die de Romeinse keizer Marcus Aurelius (121-180 n.C.) noteerde tijdens een veldtocht. Het is een wonder dat deze Aansporingen (persoonlijke notities) bewaard zijn gebleven.

Epictetus (50-130 n.C.) was Marcus Aurelius’ leermeester. Hij schreef niet zelf. Zijn uitspraken werden vastgelegd door Arrianus, een van zijn studenten. Arrianus stelde uit zijn aantekeningen het Handboekje samen.

Zodra de cursus definitief doorgaat (minimaal 8 deelnemers) ontvangen de deelnemers het boek van Hadot (winkelprijs 34,50) gratis; verder ontvangen zij een bloemlezing uit het Handboekje van Epictetus en de Aansporingen van Marcus Aurelius.

De Franse filosoof Pierre Hadot is de onbetwiste autoriteit op het gebied van Stoa en Marcus Aurelius.

Geestelijke oefeningen

Marcus Aurelius’ Aansporingen zijn gebaseerd op het stoïsche systeem van geestelijke oefeningen. Het klassieke stoïcisme moet begrepen worden als een praktische filosofie: de oefeningen zijn oefeningen voor het dagelijks leven. Ze bestaan uit drie onderdelen, die samenhangen met de drie traditionele onderdelen van de filosofie:

• Oefening in oordeel (fysica)

• Oefening in innerlijke dialoog (dialectica)

• Oefening in handelen (ethica)

Met deze drie oefeningen legt Hadot de ‘dieptestructuur’ bloot waarop de Aansporingen van Marcus Aurelius’ zijn gebouwd. Ook Spinoza baseerde zijn filosofie op de stoïsche filosofie. Hij volgt in zijn Ethica de klassieke driedeling fysica (deel I), dialectica (deel II), ethica (Deel III, IV en V). De studie van Hadot onthult dus niet alleen het bouwplan van Marcus Aurelius’ Aansporingen, maar ook dat van Spinoza’s Ethica.

In Gortys op Kreta is dit beeld van Marcus Aurelius gevonden. Kreta was een provincie van het Romeinse Rijk.

Spreuken van de Stoa

• Maak van je leven een kunstwerk.
• Niet de dobbelsteen is belangrijk, alleen wat je ermee doet. Niet het leven is belangrijk, alleen wat je ermee doet.
• Een kruik met smalle hals gevuld met snoep. Kinderen pakken een handvol, krijgen hun vuist niet naar buiten en beginnen te schreeuwen. Als ze met hun vingertoppen een paar snoepjes pakten, zou het hun wel lukken. Wees tevreden met weinig en je wordt beloond.
• De mens verhoudt zich tot het lot als een hond vastgebonden aan een wagen. Als de hond verstandig is, loopt hij vrijwillig en opgewekt mee. Als hij tegenspartelt wordt hij zijns ondanks meegesleept.
• Het is een bloedhete dag. Vul je mond met koel water. Spuug het uit. Zeg het tegen niemand.
• Bedenk dat tragedies over vorsten en rijkaards gaan, nooit over armelui.
• God heeft alle mensen geschapen tot geluk.

Maarten van Buuren op Villa Dio Petres (de cursuslocatie van de Academie op Kreta)

Wat leer je in deze cursus?

We leren in navolging van de Stoa

• Dat God niet boven de wolken zweeft, maar als scheppend beginsel in alle dingen, dus ook in ons aanwezig is.
• Dat ons verstand als een antenne gericht staat op de kosmos die God is en we via ons verstand leren hoe we ons als moeten invoegen in het goddelijke Geheel.
• Dat geluk is: handelen in overeenstemming met de Natuur.

Interview met Maarten van Buuren over 'Marcus Aurelius en de Stoa'

Op 10 maart is Maarten geïnterviewd bij de Nieuwe Wereld over zijn boek. Dat interview zie je hieronder.

WEEKPROGRAMMA

Vanuit enthousiasme en op basis van nieuwe inzichten verbetert Maarten van Buuren zijn weekprogramma nog regelmatig. Dit programma kan dus wijzigen.

zondag: Ontvangst

16.00 uur vangt de week aan met een introductie, kennsimaking en een presentatie over Kreta.

Aansluitend diner.

maandag: introductie

Wie waren Marcus Aurelius en Epictetus? Er is bijna geen groter tegenstelling denkbaar dan die tussen Epictetus, een vrijgelaten slaaf, en Marcus Aurelius, keizer van het Romeinse Rijk.
Stoa is een levensfilosofie die in de 4e eeuw v.C. ontstond en in het werk van Marcus Aurelius en Epictetus culmineerde.
Planten, dieren en mensen beschikken over ‘oikeiose’, het wonderbaarlijke vermogen om ‘af te stemmen’ op de natuur die God is.
Zijn mensen daartoe beter in staat dan dieren vanwege hun redelijk denken? Of kunnen mensen nog wat van dieren leren?

9.00 - 10.30 uur college op de trappen van de Dorische stad Lato.

De Dorische stad Lato

11.00 - 13.00 uur college op Villa Dio Petres

13.00 uur: lunch op eigen gelegenheid

Middag vrij.

18.00 uur: toepasselijke film en diner op Villa Dio Petres

dinsdag: oefening in oordeel

Oefening van het oordeel leert misleidende zintuiglijke indrukken te corrigeren tot ware ideeën door middel van het verstand (rede - logos).

Onze rede verhoudt zich tot onze waarnemingen als een wachter die bezoekers aan de stadspoort vraagt zich te identificeren.

We toetsen deze oefening aan eigen ervaringen.

9.00 - 12.50 uur op Villa Dio Petres

12.50 uur presentatie over de Vallei van Katharo

de vallei van Katharo

13.00 uur - 18.00 uur

Lunch, wandeling en samenspraak in de vallei van Katharo

Diner op eigen gelegenheid.

woensdag: oefening in innerlijk gesprek

Het innerlijk gesprek is een kritische dialoog (of socratisch gesprek) met onszelf, bedoeld om de waarheid te achterhalen.

De filosofische dialoog vormt van oudsher de grondslag van de dialectiek of logica.

Ook deze oefening wordt getoetst aan eigen ervaringen

9.00 - 13.00 uur college op Villa Dio Petres

13.00 uur: lunch in het dorp Kroustas

Aansluitend een eenvoudige wandeling rond het dorp Kroustas.

16.30 uur gastcollege van de gastheren over de samenleving op Kreta: 'Wij zijn, dus ik ben'.

Vragenuur, voorzien van mezédes (Griekse tapas).

19.30 uur einde

donderdag: oefening van handeling

De beide vorige oefeningen worden geïntegreerd in de oefening van het handelen (ethiek). Deze laatste oefening vormt dan ook het sluitstuk van de stoïsche filosofie. Natuur is leidraad van handelen, want de stoïsche filosofie berust op de grondslag dat we moeten handelen in overeenstemming met de Natuur (Logos).

9.00 - 13.00 uur: college op Villa Dio Petres

13.00 uur: buffetlunch op Villa Dio Petres

Middag en avond zijn vrij, diner op eigen gelegenheid.

vrijdag: Spinoza en de Stoa

Spinoza had de stoïsche levensleer, gebaseerd op de drie oefeningen van oordeel, innerlijke dialoog en handelen op het oog toen hij zijn Ethica schreef.

Wat betekent deze levensleer voor ons?    

9.00 - 13.00 uur: college op Villa Dio Petres

Gezamenlijke lunch

Middag vrij.

18.30 uur: slotdiner op Villa Dio Petres.

Datum

Je bent welkom van 21 tot en met 27 mei 2023.

Prijzen

De cursusprijzen zijn:

• € 1.450,-- per persoon bij twee personen op een tweepersoonskamer,

• € 1.510,-- bij gebruik van een éénpersoonskamer (slechts twee beschikbaar),

• € 1.570,-- per persoon bij alleengebruik van een tweepersoonskamer,

De cursusprijs is inclusief:

• het boek 'Marcus Aurelius en de Stoa'
• docent;
• cursusmaterialen;
• 6 nachten logies in een airconditioned kamer;
• 6 maal ontbijt;
• alle in het programma genoemde gezamenlijke picknicks, lunches en diners;
• gezuiverd water bij alle gelegenheden;
• koffie/thee, gezuiverd water en vruchtensappen tijdens de door ons verzorgde gezamenlijke momenten;
• enkele glazen wijn of bier tijdens de door ons geserveerde maaltijden;
• tafelwater bij alle maaltijden;
• excursies naar bijzondere plekken;
• toegangskosten voor bezienswaardigheden in het programma;
• vervoer van je logeeradres naar de cursuslokatie en bij excursies, als je geen eigen vervoer hebt;
• boekingskosten.

De cursusprijs is exclusief:

• vluchten;
• transfers tussen (lucht)haven en je logeeradres;
• 3 maaltijden;
• zelf bestelde frisdranken en alcoholische dranken, vruchtensappen, koffie/thee en andere versnaperingen tijdens de maaltijden in restaurants of andere gelegenheden;
• persoonlijke uitgaven;
• eventuele toeslag voor logies op Villa Dio Petres.
• annulerings- en reisverzekering.

Korting bij eigen vervoer.
Als je tijdens de cursus zelf zorgt voor alle vervoer (bijvoorbeeld met een huurauto), geldt een korting van € 60.

Hoe kom je op je logeeradres?

Kies voor de luchthaven van Heraklion. Niet Chania. De luchthaven van Heraklion is ongeveer 70 kilometer verwijderd van je logeeradres.

Door regelgeving kunnen wij in 2023 geen luchthaventransfers aanbieden. Dit vervoer is voorbehouden aan openbaar vervoer en taxi's.

Er zijn diverse gemakkelijke manieren om je logeeradres in Kritsa (pension Argyro) of Kroustas (Villa Dio Petres) te bereiken:

• Neem de intercitybus vanaf de luchthaven van Heraklion naar Agios Nikolaos. De bus (€ 7,10) vertrekt vrijwel ieder uur voor de deur van de luchthaven. Vanaf Agios Nikolaos neem je een taxi (€ 25 à € 30) of als het lukt een aansluitende bus (circa € 2).
• Huur een auto op de luchthaven van Heraklion. Zeker als je wat langer blijft op Kreta (wat wij zeer aanmoedigen). Als je de auto ook gebruikt tijdens de cursus bieden we je een korting aan van € 60 op de cursusprijs;
• Neem een taxi vanaf de luchthaven van Heraklion (circa € 120).

Alle genoemde prijzen van bus en taxi zijn een inschatting.

Neem contact op als je met de genoemde mogelijkheden niet kunt reizen en particulier vervoer nodig hebt. De kosten daarvan zijn vergelijkbaar met die van een taxi.

Met een auto of taxi duurt de rit ruim 1 uur. Met openbaar vervoer en aansluitend een taxi circa 2 uur.

Klik hier voor alle informatie over autohuur, taxi en bus.

Een exclusieve week voor een beperkte groep

Het minimum aantal deelnemers voor deze cursus is al berreikt. Het maximum is 16 deelnemers.

Gastenboek

Lees de ervaringen van eerdere gasten van juni 2021 en juli 2021

Wie is Maarten van Buuren?

Lees hier meer over Maarten van Buuren.